Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753
Aiet(-de-Cyrillo)
Allium cyrilli
Amaryllidaceae Alliaceae
Nom en français : Ail de Cyrillo.
Descripcioun :L'aiet-de-Cyrillo se pòu vèire dins d'ùni champ, meissoun e ermas de nòsti relarg de basso e auto Prouvènço. Fai uno grosso enflourejado emé de flour blanco (raramen roujo) qu'an de tepalo en pouncho ; l'óuviero èi pulèu grosso. Nous vèn dóu levant de la Mieterrano (Grèço, Turquìo, Apulìo...).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquest aiet. Sèmblo pas manja dins si païs d'óurigino. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 9 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mai
Liò : Champ
- Ermas
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino estnoumediterano-Est
Ref. sc. : Allium cyrilli Ten., 1829